Terugblik: Sven Ratzke

Sven Ratzke trad onlangs op in de DRU Cultuurfabriek. Hij had eerder opgetreden in New York, Hamburg, Berlijn en Amsterdam, dus waarom ook niet in Ulft. Knap geprogrammeerd, dat zeker.
Ik had ooit wel eens wat mooie dingen over hem gelezen en was benieuwd naar z’n voorstelling. Vrij onbevangen ging ik er heen. ’s Zien wat wöt.
Ruim tweeënhalf uur later was de conclusie duidelijk. Dit was zo’n optreden waarvoor de uitdrukking ‘superlatieven schieten tekort’ is uitgevonden. Geweldig, prachtig, schitterend, hilarisch; dat is bijna nog te zwak uitgedrukt. Ook fabelhaft en affengeil, om in Ratke's idioom te blijven, zeggen niet genoeg.

Sven Ratzke is een talenwonder. Met een Duitse vader en een Nederlandse moeder heb je een goede start. Hij schakelt heen en weer tussen de taal van zijn vader- en moederland, ook als hij met het publiek praat. En hoe hij dat doet! Vol humor, confronterend, brutaal, ironisch en 'frech'. Maar vooral heel naturel, alsof er niets op papier staat, alsof alles pure improvisatie is.
Al bij zijn opkomst wordt zo’n beetje de hele eerste rij begroet met een dikke zoen. Hoe jonger de toeschouwer, hoe inniger de zoen. Het ijs was dus meteen gebroken, en er zou nog heel veel aan publieksparticipatie volgen.

Sven Ratzke is...tsja, hoe moet je hem omschrijven? Zanger, cabaretier? Hij is beide. Entertainer omvat veel, maar het klinkt te plat. Zelf zegt hij "ik ben de mannelijke Wende Snijders", terwijl hij wat nuffig over het podium trippelt. Maar hij doet veel meer dan 'alleen maar' mooi zingen. En hij is homo, dat laat hij via een aantal leuke terzijdes nogal eens merken. En zien: gekleed in een strak rood glitterpakje vertelt hij dat hij die outfit "speciaal voor Ulft" uit z'n klerenkast heeft uitgekozen. Lachen natuurlijk.
"Ulft" was trouwens vermoedelijk het meest gebruikte woord in de voorstelling. Daarmee heb je het publiek al half voor je gewonnen, maar Ratzke zou ook zonder die truc de zaal wel plat hebben gekregen.

Foto:Hanneke Wetzer

Sven Ratzke is een fenomeen. Hij danst en huppelt een beetje, hij praat en hij zingt veel. Absoluut briljant is het liefdesduet tussen Sarkozy en Merkel. In bronstig Frans laat hij Sarkozy de bekoorlijkheden van Merkel bezingen, die daar in kirrend Duits steeds toeschietelijker op reageert. Soms wisselt Ratzke om de paar woorden van taal en personage, echt razend knap.
Hij covert een aantal bekendere songs: Jeanny bijvoorbeeld, van Falco. Dat laat hij voorafgaan door een 'gesprek' in dialect tussen een aantal Oostenrijkers. Lou Reeds Perfect Day krijgt een zeer indrukwekkende vertolking, de ontroering was voelbaar. Berthold Brecht en Kurt Weill passeren ook de revue, het is duidelijk dat hij zich met hen verwant voelt.
Ratzke laat zich uitsluitend door een pianist begeleiden. Maar wat voor een! Charly Zastrau doet niet alleen de liedjes, maar ook tijdens de conference-achtige gedeeltes is hij van de partij. Constant volgt hij met zijn improviserende spel de sfeer van Ratzke's verhaal, maar hij blijft keurig op de achtergrond.

Tegen het einde van het optreden wordt de hartstochtelijke roep om een toegift royaal beantwoord. Het publiek smult. Tijdens een intiem gezongen lied smeekt Ratzke in de gedaante van een oud vrouwtje "Sven, hoe kan ik de herinnering aan je optreden behouden?" De belichting via een zaklamp verandert in felle spotlights, het vrouwtje doet de hoofddoek af en Ratzke brult: "door de cd te kopen!" En hij sprint met een koffer vol cd's de zaal uit, naar z'n kraampje in de foyer. Dat zijn de Hollandse koopmansgenen. Het was het einde van een gedenkwaardige avond waarvoor nog een andere uitdrukking bestaat:
de thuisblijvers hadden ongelijk.